Rumianek pospolity
Matricaria chamomilla L.
Inne nazwy: rumianek lekarski, rumianek pachnący, rumianek prawdziwy, kamelki, marunka.
| Czy wiesz, że... rumianek jest bardzo ceniony nie tylko w Polsce. Włosi uwielbiają herbatkę rumiankową i dostać ją można niemal w każdej kawiarni. Z dodatkiem kwiatów rumianku we Włoszech wytwarzany jest także wyśmienity likier. |
Rumianek pospolity, to roślina jednoroczna z rodziny Astrowatych, dziko występująca w Europie oraz na terenie Uralu, Kaukazu, Azji Mniejszej, Iranu, Afganistanu i Indii. Jako gatunek zawleczony, spotkać go można także w Ameryce Północnej i Australii.
W Polsce występuje jako pospolity chwast, rosnący na łąkach, poboczach, nieużytkach. Powszechnie występuje również w roli rośliny uprawnej. Rumianek coraz częściej można spotkać także w prywatnych ogrodach, jako roślinę ozdobną oraz element modnej ostatnimi czasy łąki kwietnej.
Rumianek jest jednym z najstarszych leków, opisany był we wszystkich dziełach medycznych starożytności. Dioskorydes zalecał go jako środek łagodzący bóle brzucha i środek przeciwzapalny. Zewnętrznie stosowano go do przemywania oczu przy zapaleniu spojówek oraz do okładów przy oparzeniach.
Rumianek pospolity łatwo można pomylić z innymi odmianami. Odróżnia go od nich m.in. charakterystyczny, intensywny zapach oraz mocno wypukły, stożkowaty, pusty w środku koszyczek.
Rumianek pospolity często występuje na jednym obszarze z innymi odmianami, które mogą wywoływać reakcje alergiczne. Prawidłowe rozpoznanie gatunków jest więc szczególnie istotne, np. w związku z częstym zastosowaniem rumianku u niemowląt i małych dzieci.
Rumianek pospolity nadal jest bardzo szeroko stosowany w lecznictwie, a jego działanie poparte jest licznymi badaniami laboratoryjnymi.
Surowcem zielarskim jest kwiatostan (koszyczek) rumianku pospolitego, zebrany na początku kwitnienia, wysuszony w cieniu i przewiewnym miejscu, następnie bardziej lub mniej rozdrobniony. Wykorzystywany jest także olejek rumiankowy, zawierający przede wszystkim chamazulen oraz α-bisabolol.
Kwiat rumianku zawiera: olejek eteryczny, spiroeter, flawonoidy, kumaryny, związki śluzowe.
⇒ Rumianek pospolity, oraz jego wyciągi, stosowany jest przede wszystkim jako środek rozkurczowy, wiatropędny i przeciwzapalny w chorobach przewodu pokarmowego, m.in. w chorobie wrzodowej żołądka i dwunastnicy.
⇒ Wykorzystuje się go także wspomagająco w dolegliwościach nerkowych i zaburzeniach wydzielania żółci.
⇒ Herbatki z rumianku są powszechnie stosowane przy bólach brzucha, także u niemowląt. Stanowi on główny składnik herbatek dla małych dzieci.
⇒ Wyciągi wodne z rumianku wykazują działanie immunostymulujące.
⇒ Zewnętrznie znajduje zastosowanie w płukankach stosowanych w stanach zapalnych jamy ustnej i gardła, a także do okładów w podrażnieniach i chorobach skóry, odleżynach oraz oparzeniach.
⇒ Jest niezwykle pomocny w przypadku stanów zapalnych i podrażnień okolic intymnych, głównie u kobiet. Doskonale sprawdza się w połączeniu z kwiatem nagietka, szałwią, korą dębu lub liściem orzecha czy krwawnikiem - samodzielnie lub w takich mieszankach stosowany jest pod postacią płukanek, nasiadówek, irygacji czy tamponowania. Rumianek wykorzystywany jest również w przypadku pęknięć odbytu oraz przy hemoroidach.
⇒ Rumianek pospolity stosuje się w podrażnieniach i stanach zapalnych powiek, gradówkach, jęczmieniu - w formie okładów i namoczonych gazików do przemywania okolic oczu.
⇒ Olejek rumiankowy, zawierający przede wszystkim chamazulen oraz α-bisabolol, dzięki takiemu składowi działa przeciwzapalnie, a także przeciwbakteryjnie na bakterie Gram-dodatnie oraz przeciwdrożdżakowo.
⇒ Duże znaczenia ma również rumianek w kosmetyce. Stosowany jest m.in. do produkcji wcierek i szamponów do włosów, płynów do kąpieli, upiększających maseczek ziołowych, past do zębów, kremów, balsamów itp. Szczególnie często sięga się po wyciągi z rumianku w produkcji kosmetyków do pielęgnacji niemowląt i małych dzieci.
⇒ Rumianek pospolity w wielu krajach pity jest jako alternatywa dla herbaty. Ma wielu sympatyków na całym świecie występując zarówno w formie jednorodnego naparu ziołowego czy składnika owocowo-ziołowych mieszanek.
UWAGA: Preparatów z rumianku nie powinny stosować osoby uczulone na rośliny z rodzaju Astrowatych. Przy braku całkowitej pewności co do zebranej odmiany, nie należy wykorzystywać do przemywania oczu oraz nie zaleca się podawania małym dzieciom.
***
Powyższe informacje zostały zaczerpnięte z tradycyjnej literatury zielarskiej. Mają charakter wyłącznie informacyjny i nie służą do diagnozowania i leczenia chorób. Zioła potrafią wykazywać silne działanie na ludzki organizm, wchodzić w reakcje z żywnością, lekami oraz silnie alergizować. Przed rozpoczęciem kuracji ziołami należy skonsultować się ze specjalistą.
