Konitrut błotny
Gratiola officinalis
Konitrut błotny (Gratiola officinalis) występuje w Azji Zachodniej, Europie Zachodniej i Środkowej. Został on wprowadzony do Ameryki Północnej i Australii. Roślina preferuje alkaliczną wilgotną glebę w pełnym słońcu. W Polsce gatunek dość rzadki zarówno na nizinach jak i w niższych położeniach górzystych. Roślina należy do rodziny trędownikowatych (Scrophulariaceae).
Konitrut błotny jest to gładka, wysoka roślina wieloletnia o wysokości 30-60 cm z wypukłymi, wydrążonymi łodygami. Zielone liście są napięte mięsiste i lekko piłkowane. Kwiaty są białe (z purpurowymi żyłami) z długą rurką i siedzą na krótkich łodygach w osłonach liści. Korona jest bladożółta i pasiasta jasnofioletowa. Owoce są spiczaste, jajowate w kształcie kapsułek.
Kwiaty utrzymują się od czerwca do sierpnia.
Nadaje się do: gleby lekkiej (piaszczystej), średnich (gliniastych) i ciężkich (gliniastych). Może rosnąć w półcieniu (lekkie lasy) lub bez cienia. Preferuje wilgotną lub mokrą ziemię. Roślina zasiedla przeważnie bagniste łąki, rowy, brzegi wód.
Stosowane leczniczo części roślin to zarówno liście, jak i korzenie rośliny.
Korzeń i kwitnące ziele ma działanie wzmacniające pracę serca, moczopędne, gwałtownie przeczyszczające.
Zioła te działają szczególnie na przewód pokarmowy, leczą biegunkę, która charakteryzuje się zieloną pienistą wodą, a także zapalenie odbytnicy takie jak hemoroidy.
W średniowieczu roślina znana była pod nazwą „Gratia Dea”, czyli łaski Bożej i uznawana była za zioło lecznicze. Dziś zioło jest rzadko używane, jako lek ze względu na wiele skutków ubocznych i niewielkich różnic między dawką skuteczną i toksyczną.
W mniejszych dawkach zaleca się konitrut błotny w przewlekłych chorobach wątroby, żółtaczce, a także w niektórych chorobach układu nerwowego.
Wyciąg z konitruta błotnego używany jest do produkcji maści i kremów stosowanych do leczenia trądziku.
Należy stosować je ostrożnie, ponieważ w nadmiarze roślina powoduje uszkodzenie nerek i krwotok z jelita.
Konitrut błotny może być bardzo trujący i powinien być stosowany z dużą ostrożnością i tylko pod kierunkiem wykwalifikowanych zielarzy lub lekarzy.
