Brzoza brodawkowata
Betula pendula L.
Inne nazwy: brzoza gruczołowata, brzoza biała, brzezina.
| Czy wiesz, że... w kalendarzu Słowian nazwa miesiąca marzec, to brzezina. Właśnie w marcu brzoza budzi się do życia zwiastując wiosnę i siłę nowego wzrostu i rozkwitu. |
Brzoza brodawkowata występuje w stanie dzikim w strefie umiarkowanej półkuli północnej, zasiedlając tereny suche i piaszczyste, nieużytki, lasy liściaste i mieszane.
Brzoza brodawkowata żyje do 100 lat i osiąga wysokość ok. 30 m. Po 50-60 latach niemal całkowicie ustaje jej przyrost.
Według dawnych wierzeń, brzoza miała przynosić szczęście i zdrowie, dlatego jej gałązki wykorzystywano przy różnych obrzędach i rytuałach, np. pierwsze bydło na wiosenny wypas goniono brzozowymi gałązkami wierząc, że zwierzęta dadzą tyle mleka, ile drzewa soków.
Surowcem zielarskim są pączki, liście, kora i sok. Stosuje się także dziegieć brzozowy (smoła brzozowa) brzozy brodawkowatej.
Surowce brzozowe zawierają, w różnym natężeniu: flawonoidy, garbniki, saponiny (tylko w młodych liściach), triterpeny (betulinę), olejek eteryczny, kwas askorbinowy.
Dziegieć brzozowy zawiera: gwajakol, ksylenole, krezole, niewielkie ilości fenolu.
⇒ Liście brzozy stosowane w formie naparu mają działanie moczopędne. Wyciąg z liści brzozy stosuje się przy przewlekłych infekcjach dróg moczowych, skąpym wydzielaniu moczu, dnie moczanowej i nieprawidłowej funkcji wydalniczej nerek. Świeży sok z liści, zebranych w okresie wiosennym, pobudza przesączanie w kłębkach nerkowych i zwiększa wydalanie szkodliwych produktów przemiany materii. Poprawia zdolność filtracyjną nerek, pobudza wydalanie moczu i wypłukuje „piasek", zapobiegając tworzeniu się kamieni moczowych.
⇒ Odwary z kory brzozy wykazują działanie napotne.
⇒ Tradycyjnie, surowcom pozyskiwanym z brzozy przypisuje się działanie przeciwreumatyczne.
⇒ Systematyczne stosowanie naparów z liści lub kory brzozy poprawia przemianę materii oraz wspomaga naturalne procesy oczyszczania się organizmu.
⇒ Liście brzozy mają właściwości przeciwzapalne i regenerujące, dlatego przyrządzonym z nich naparem można przemywać zmiany chorobowe skóry, np. przy trądziku, w łuszczycy i przy łojotoku, a także płukać przetłuszczające się włosy ze skłonnością do łupieżu.
⇒ Dziegieć brzozowy wykazuje działanie drażniące na skórę. Stosowany w domieszkach, jako składnik maści i mydeł, działa przeciwbakteryjnie i antyseptycznie. W stosowaniu zewnętrznym działa przeciwpasożytniczo.
⇒ Sok brzozowy, zwany oskołą, wpływa korzystnie na układ moczowy. Wspomaga pracę nerek, a co za tym idzie, naturalne funkcje oczyszczania się organizmu. Oskoła zawiera cenne sole mineralne, aminokwasy i witaminy.
⇒ Oprócz właściwości leczniczych brzoza jest wykorzystywana w przemyśle papierniczym, drzewnym i do produkcji węgla drzewnego.
***
Powyższe informacje zostały zaczerpnięte z tradycyjnej literatury zielarskiej. Mają charakter wyłącznie informacyjny i nie służą do diagnozowania i leczenia chorób. Zioła potrafią wykazywać silne działanie na ludzki organizm, wchodzić w reakcje z żywnością, lekami oraz silnie alergizować. Przed rozpoczęciem kuracji ziołami należy skonsultować się ze specjalistą.
