Jarząb pospolity
Sorbus aucuparia L.
Inne nazwy: jarząb zwyczajny, jarzębina
| Czy wiesz, że... Rzymianie używali do wabienia ptaków owoców jarzębiny i stąd bierze się jej łacińska nazwa - aucupare - polować na ptaki. |
Występuje w Europie, południowo-zachodniej Azji i zachodniej Syberii. W Polsce pospolity na całym obszarze. Rośnie w formie drzewa lub krzewu, dorastając nawet do 15 m wysokości. Ma gładką i jasną korę. Jarząb, to roślina wieloletnia, dożywająca 80-100 lat. Kwitnie od maja do czerwca.
Owoce jarzębiny zawierają porównywalną ilość witaminy C, co cytrusy. W ich składzie pojawiają się też inne witaminy, np. wit. A, E, K, witaminy z grupy B oraz PP, a także miedź i magnez. Kwiaty jarzębiny zawierają kwasy organiczne, karotenoidy, garbnikii i gorycze.
⇒ Według tradycyjnej literatury zielarskiej, jarzębina wykazuje działanie moczopędne, antybakteryjne i przeciwzapalne, dlatego sprawdza się w infekcjach dróg moczowych. Wpływa także korzystnie na pracę układu krwionośnego. Kwiaty jarzębiny mają właściwości moczopędne i przeczyszczające, a owoce mogą być stosowane w profilaktyce arteriosklerozy. Owoce mogą być również stosowane pomocniczo w leczeniu kamicy nerkowej i żółciowej, a także łagodzić podrażnienia wątroby.
⇒ Dzięki dużej zawartości witaminy C owoce jarzębiny wpływają korzystnie na organizm osłabiony anemią.
⇒ Zawarty w owocach jarzębiny kwas jabłkowy opóźnia procesy starzenia, działa przeciwzmarszczkowo i regenerująco. Kwas winny pobudza produkcję kolagenu, a sorbitol naturalnie nawilża skórę.
UAWAGA: Surowe owoce jarzębiny są trujące! Poddane obróbce termicznej lub suszeniu tracą właściwości toksyczne. Objawem zatrucia są wymioty lub biegunka, bo własnie takie działanie ma zawarty w owocach kwas parasorbowy. Rozkłada się on łatwo w czasie gotowania i suszenia.
