Krwiściąg lekarski
Sanguisorba officinalis L.
Inne nazwy: sowia strzała, różyczka Panny Maryi
Wzmianki o nim spotyka się w starych księgach medycyny chińskiej. U Słowian, od niepamiętnych czasów był wysoko cenioną rośliną warzywną, pastewną, leczniczą i barwierską.
Do celów leczniczych wykorzystywano zarówno jego korzenie, jak i kłącze oraz świeże i suszone ziele. Sporządzano z niego trunki, syropy, odwary oraz maści i mazidła. Krwiściąg był niezastąpionym lekiem na wszelkie rany zadane włócznią lub szpadą. Jego ziele warzono w miodzie, winie lub w wodzie i podawano przy „suchotach i zaflegmieniu płuc”. Naparem z ziela przemywano natomiast rany w celu zahamowania krwotoków. Sporządzano z niego także „konfekty”, czyli ówczesne cukierki.
Krwiściąg stosowano również przy biegunkach i czerwonce. Miał chronić przed „morowym powietrzem”. Jego wiosenne, młode liście spożywano podobnie jak sałatę lub gotowano i robiono z nich polewkę. Jedzenie sałat i potraw z krwiściągiem zalecano przede wszystkim chorym „plującym krwią” oraz kobietom w celu zatrzymania upławów i nadmiernego krwawienia miesięcznego.
Surowcem zielarskim jest najczęściej ziele i korzenie. Zawarte w roślinie związki działają ściągająco, dezynfekująco, przeciwkrwotocznie i przeciwzapalnie. W niektórych krajach odwarem z krwiściągu leczy się nieżyty przewodu pokarmowego. Jest skutecznym środkiem w zwalczaniu gronkowca złocistego.
Odwary podaje się do płukania jamy ustnej przy krwawieniach z dziąseł i dodaje się do kąpieli osobom z ranami, owrzodzeniami i wysypką. W niektórych krajach krwiściąg jest składnikiem płynów do płukania ust i gardła.
