Żeń-szeń właściwy
Panax ginseng C.A. Meyer
Inne nazwy: żeń-szeń chiński, ginseng, wszechlek, panax prawdziwy.
| Czy wiesz, że... niegdyś korzeń żeń-szenia był na wagę złota. I to dosłownie! W cesarstwie chińskim korzeń był wart tyle złota, ile ważył, a za jego kradzież groziła śmierć. |
Żeń-szeń właściwy należy do rodziny araliowatych. Naturalnie występuje w zacienionych górskich lasach na terenie Azji. Uprawiany jest w wielu krajach, m.in. w Korei Południowej, Japonii, Chinach, Rosji i Ameryce Północnej.
Jest jedną z najbardziej znanych roślin medycyny chińskiej i w tłumaczeniu z języka chińskiego oznacza - człowiek-korzeń lub korzeń człekokształtny.
Żeń- szeń rośnie bardzo powoli, w pierwszym roku życia wytwarzając zaledwie jeden liść stanowiący jednocześnie łodygę, a owocować zaczyna po 2-3 latach. Cenne korzenie pozyskuje się dopiero z roślin 4-6 letnich. W związku z jego powolnym wzrostem, rozpoczęto hodowlę żeń-szenia metodą in vitro. Surowce pozyskane dzięki tej technologii wykazują wyższy poziom saponin od pochodzących z roślin hodowanych w gruncie. Żeń-szeń z in vitro wykorzystywany jest do przemysłowej produkcji preparatów leczniczych i kosmetycznych.
Efekty stosowania żeń-szenia można zaobserwować po minimum 3 miesiącach stosowania. Po przebytej kuracji należy zrobić ok. 4 tygodniową przerwę.
Surowcem zielarskim jest korzeń żeń-szenia.
Korzeń żeń-szenia zawiera: saponiny triterpenowe (w tym tzw. ginsenozydy inaczej zwane panaksozydami), olejek eteryczny, alkohole, aminokwasy, peptydy, cholinę, polisacharydy, flawonoidy, witaminy, związki mineralne.
⇒ Charakterystyczne dla żeń-szenia ginsenozydy zwiększają zdolności hemoglobiny do przyłączania tlenu, a tym samym lepszego zaopatrywania narządów w tlen.
⇒ Ginsenozydy działają adaptogennie, psychostymulująco, podnoszą wydolność fizyczną, sprawność seksualną, pobudzają biosyntezę białka i RNA, działają uspokajająco, niwelują zmęczenie.
⇒ Żeń-szeń stosuje się przy obniżonej odporności organizmu oraz w ramach rekonwalescencji, po długotrwałych chorobach.
⇒ Zalecany jest na poprawę potencji, szczególnie u mężczyzn.
⇒ Wyciągi z żeń-szenia wykazują w badaniach działanie przeciwbólowe i przeciwgorączkowe.
⇒ U starszych osób skutecznie zwiększają ruchliwość, pamięć i koncentrację.
⇒ Wykazują działanie ochronne i wspomagające na wątrobę (hepatoprotekcyjne).
⇒ Żeń-szeń działa przeciwutleniająco i przeciwwolnorodnikowo.
⇒ Wpływa korzystnie na pracę mózgu, pobudza czynność nadnerczy, zwiększa aktywność gruczołu tarczowego, obniża poziom cukru we krwi.
⇒ Wpływa na zwiększenie odporności organizmu na zakażenia bakteryjne i wirusowe. Przyspiesza także jego regenerację po przebytych ciężkich chorobach.
⇒ Obniża poziom cholesterolu i wykazuje działanie przeciwmiażdżycowe.
⇒ Ważną właściwością żeń-szenia dla kobiet, które znajdują się w okresie pomenopauzalnym, jest działanie estrogenne i ochrona tkanki kostnej przed osteoporozą.
UWAGA: Przeciwwskazaniem do stosowania żeń-szenia jest choroba nadciśnieniową. Stosowanie niekontrolowanych ilości zbyt długo i zbyt często, prowadzi do tzw. syndromu żeń-szeniowego, objawiającego się biegunkami, nudnościami, wymiotami, nadciśnieniem, wysypką, sennością i bólami głowy. Mogą wystąpić również nadmierne pobudzenie, niepokój, drżenie, przyspieszone bicie serca, podwyższenie poziomu kortyzolu we krwi. U kobiet mogą wystąpić objawy jak podczas miesiączki - krwawienia i bóle sutków (nawet w okresie po menopauzie). Preparatów z żeń szenia nie należy stosować w ciąży, podczas karmienia piersią, nie należy podawać dzieciom oraz osobom z chorobami serca, biorącym leki psychotropowe, osobom z nadciśnieniem, gorączką i aktywnymi, silnymi stanami zapalnymi.
***
Powyższe informacje zostały zaczerpnięte z tradycyjnej literatury zielarskiej. Mają charakter wyłącznie informacyjny i nie służą do diagnozowania i leczenia chorób. Zioła potrafią wykazywać silne działanie na ludzki organizm, wchodzić w reakcje z żywnością, lekami oraz silnie alergizować. Przed rozpoczęciem kuracji ziołami należy skonsultować się ze specjalistą.
