
Sałata kompasowa
Lactuca serriola L., syn. L. serriola E. Torne
Roślina dwuletnia o sztywnej łodydze, dołem kolczastej, od 60 do 130cm wysokości, rośnie na śmietnikach, rumowiskach, przydrożach, w ogrodach, na murach, lubi glebę gliniastą.
Roślina może być spożywane jako sałatka, choć ma odrobinę gorzki smak. Młode liście można jeść na surowo lub gotowane.
Zawiera mleczny sok, któremu przypisywano różne właściwości. Często stosowano go jako skuteczny środek nasenny. Był odpowiednikiem opium. Starożytni Grecy wierzyli, że ostry sok, może być lekarstwem na choroby oczu, ludy Navajo używały sałatę kompasową jako uroczysty środek wymiotny.
W starożytnym Egipcie bóg Min przedstawiany był na płaskorzeźbach z sałatą kompasową.
Hildegarda z Bingen uważał ciernistą sałatę za bezużyteczną roślinę i twierdziła, że ktoś, kto ją zje będzie bezmyślny. W średniowieczu wierzono ponadto, że sałata jest przydatna do tłumienia pragnień cielesnych. Człowiek z nadmiernym pożądaniem powinien gotować sałatę w wodzie i użyć tej wody w saunie, a ugotowaną sałatę owinąć wokół bioder, by stłumić swe pożądanie seksualne.