Dziurawiec zwyczajny
Hypericum perforatum L.
Inne nazwy: ziele świętojańskie, drzewo świętojańskie, ziele św. Jana, krzyżowe ziele, dzwonki Panny Marii, arlika
Czy wiesz, że... jego nazwy ludowe znajdują początek w dwóch legendach. Pierwsza z nich mówi, że dziurawiec wyrósł w miejscu, gdzie upadła głowa św. Jana po ścięciu, a druga, że tam, gdzie spłynęła krew z boku Chrystusa na krzyżu. |
Jako lek, dziurawiec znany był już w starożytności. Dioskurydes, mieszkający w Rzymie grecki lekarz i botanik, polecał spożywanie jego nasion zmieszanych z miodem. W tamtych czasach uważano, że chroni on ludzi przed zakusami diabelskimi i czarami.
W średniowieczu i czasach późniejszych wiązano z nim wiele przesądów. Zawieszony w oknie miał strzec przed uderzeniami piorunów. Pozyskiwany z niego sok używany był do przepędzania złych duchów, służył też do wróżb i wykrywania chorób. W dniu św. Jana wito z dziurawca wieńce i wróżono z ilości wyciśniętego soku i intensywności jego zabarwienia. W rejonie Krakowa jeszcze do niedawna wierzono, że chronił położnice i noworodki przed złośliwymi boginkami, jeżeli zatkało się jego zielem wszystkie szczeliny, nie pomijając komina.
Zastosowanie:
Napary z ziela dziurawca znajdują w tradycyjnej literaturze zielarskiej wszechstronne zastosowanie.
⇒ Działają na organizm moczopędnie.
⇒ Bakteriobójczo, rozkurczająco w chorobach wątroby i dróg żółciowych, w chorobie wrzodowej żołądka i dwunastnicy oraz w zaburzeniach czynności przewodu pokarmowego.
⇒ Wyciszająco na układ nerwowy (według tradycyjnej literatury zielarskiej może okazać się pomocny w zwalczaniu stanów depresyjnych), wspomagająco w zaburzeniach snu, migrenach, niepokoju.
⇒ Zewnętrznie do płukania jamy ustnej i gardła, do okładów na oparzenia, odmrożenia, uszkodzenia naskórka, wybroczyny i świąd skóry. Łagodzi także bóle mięśni.
UWAGA: Dziurawiec przyspiesza metabolizm niektórych leków np. hormonów antykoncepcyjnych, cyklosporyn czy antykoagulantów, przyspieszając ich przekształcanie do form nieaktywnych w wątrobie, dlatego jego stosowanie podczas brania leków powinno być konsultowane z lekarzem.
Należy pamiętać o jego właściwościach fotouczulających, dlatego w okresie letnim należy uważać z jego stosowaniem.
Stosowanie przetworów z dziurawca jest niewskazane w ciąży, u matek karmiących oraz dzieci.