Goryczka panońska
Gentiana pannonica Scop.
Substancje goryczowe, nawet w bardzo dużych rozcieńczeniach, drażnią zakończenia nerwowe w kubkach smakowych języka i za pośrednictwem ośrodkowego układu nerwowego kierują bodźce do nerwów wydzielniczych w błonie śluzowej żołądka. Następuje wówczas pobudzenie wydzielania śliny, soku żołądkowego oraz śluzu.
U ludzi zdrowych, u których proces trawienia przebiega prawidłowo, gorycze minimalnie wzmagają wydzielanie soku żołądkowego, natomiast u osób cierpiących na brak łaknienia i na dyspepsję — pobudzenie czynności trawiennej jest znaczne. Stwierdzono także pobudzenie wydzielania żółci, a wskutek ogólnej poprawy trawienia — zwiększenie resorpcji związków odżywczych. Gorycze są więc, pośrednio, substancjami ogólnie wzmacniającymi organizm.
Preparaty z goryczki zalecane są w zaburzeniach trawiennych z objawami bólów epigastrycznych, zgagach i biegunkach, w braku łaknienia i niestrawności, wzdęciach, ucisku w żołądku, również w następstwie ostrych i przewlekłych nieżytów żołądka i jelit. Ponadto rekonwalescentom po przebytych poważnych chorobach i operacjach, dzieciom i młodzieży oraz osobom w wieku podeszłym z objawami wycieńczenia, niedowagi i trudnościami w przyswajaniu składników pokarmów, a także dzieciom przeciw owsikom.
Duże dawki mogą powodować przekrwienie błony śluzowej żołądka, pobudzenie kurczliwości, nudności i wymioty. U matek karmiących mogą też zmieniać smak mleka.