Tymianek pospolity
Thymus vulgaris L.
Inne nazwy: tymianek właściwy, macierzanka tymian, włoska macierzanka, cząberek, dzięcielica.
| Czy wiesz, że... nazwa rośliny wywodzi się z greckiego słowa thymon, oznaczającego odwagę. |
Tymianek właściwy to roślina wieloletnia z rodziny jasnotowatych, pochodząca z regionu śródziemnomorskiego. Uprawiany jest na obszarze Ameryki i Europy, także w Polsce.
W starożytnym Egipcie używano go do balsamowania zwłok i jako dodatek do kadzideł. W Grecji i Rzymie służył do celów obrzędowych, stanowiąc symbol siły i odwagi oraz jako lek i przyprawa kuchenna. Legiony rzymskie rozprowadziły tymianek po całej Europie Zachodniej.
Do Polski tymianek dotarł w czasach królowej Bony za pośrednictwem zakonników, którzy sadzili go w swych przyklasztornych ogrodach.
Tymianek służył jako lek gojący rany, a kąpiel z jego dodatkiem miała rzekomo powiększać kobiece piersi. Świeże ziele prażone na patelni przykładano w formie kataplazmów na bolesne miejsca przy reumatyzmie i artretyzmie.
W XVI wieku damy ofiarowywały gałązki tymianku swym rycerzom na turniejach.
Surowcem zielarskim jest kwitnące ziele tymianku oraz olejek eteryczny tymiankowy.
Ziele tymianku zawiera: olejek eteryczny, flawonoidy, garbniki, fenolokwasy, gorycze, saponiny, triterpeny, wiiaminę B, witaminę C, sole mineralne i cukry.
⇒ Ziele tymianku ma działanie bakteriostatyczne, bakteriobójcze oraz rozkurczające.
⇒ Stosowane jest jako lek wykrztuśny w chorobach dróg oddechowych.
⇒ Tradycyjnie wykorzystywany jest także w zaburzeniach trawiennych.
⇒ Zewnętrznie stosuje się go do płukanek, przy zapaleniu jamy ustnej i gardła.
⇒ Stosowany jest także do kąpieli wzmacniających, tonizujących i dezynfekcyjnych.
⇒ Jest częstym składnikiem produktów do pielęgnacji i mycia włosów.
⇒ Jako przyprawa, dodawany jest do rosołu, pieczonych mięs, sosów, farszów mięsnych, drobiu dziczyzny, ryb oraz potraw z grochu i fasoli. Jest niezbędnym składnikiem włoskiej pizzy.
⇒ Tymianek usuwa przykry zapach ryb morskich.
⇒ Młode pędy można w niewielkiej ilości dodawać do kwaszenia ogórków.
⇒ Tymianek jest cenną rośliną miododajną i ozdobną.
⇒ Ziela tymianku używano w procesie garbowania skór.
UWAGA: Dłuższe stosowanie produktów zawierających tymol może mieć wpływ na pracę tarczycy oraz powodować zatrucia.
***
Powyższe informacje zostały zaczerpnięte z tradycyjnej literatury zielarskiej. Mają charakter wyłącznie informacyjny i nie służą do diagnozowania i leczenia chorób. Zioła potrafią wykazywać silne działanie na ludzki organizm, wchodzić w reakcje z żywnością, lekami oraz silnie alergizować. Przed rozpoczęciem kuracji ziołami należy skonsultować się ze specjalistą.
