Len zwyczajny
Linum usitatissimum L.
Inne nazwy: słowień
Len zwyczajny pochodzi z Bliskiego Wschodu. W Polsce spotyka się go zarówno na nizinie, jak i na terenach podgórskich, najczęściej na wilgotnych łąkach i torfowiskach.
Len jest jedną z najstarszych roślin uprawnych, o czym świadczą wykopaliska z czasów brązu. Z jego nasion robiono placki, tkano płótna i tłoczono olej używany nie tylko do celów spożywczych, ale i do oświetlenia pomieszczeń.
Brunatne nasiona, nazywane siemieniem lnianym, od dawna były lekiem ludowym. Leczono nimi plamy i liszaje na twarzy, chropowatość paznokci, a także zastarzały kaszel i chrypkę. Gryzione nasiona miały też leczyć wszelkie boleści kiszek. Płatki płócienne, moczone w naparze z nasion, miały natomiast „wzrok jasny czynić”, a napar dodawany do kąpieli pomagał w chorobach kobiecych.
Również we współczesnym lecznictwie używa się nasion lnu. Działają one osłaniająco na przewód pokarmowy i łagodnie przeczyszczająco, obniżają zawartość cholesterolu, zmniejszają krzepliwość krwi i uelastyczniają skórę.
Odwar z nasion lnu jest szeroko stosowany jako środek powlekający w zapaleniu żołądka i dwunastnicy lub uszkodzeniach błony śluzowej żołądka, zwłaszcza kwasami i niektórymi lekami. Zewnętrznie używa się go do płukania jamy ustnej przy oparzeniach gorącymi płynami lub substancjami chemicznymi.
Pęczniejące nasiona lnu podaje się doustnie w przewlekłych zaparciach, często towarzyszących otyłości. Rozdrobnione nasiona z wodą stosuje się natomiast zewnętrznie w formie okładów zmiękczających na wrzody, ropnie oraz w innych stanach zapalnych skóry.
Olej lniany wykorzystuje się najczęściej w postaci maści, kremów i mazideł w leczeniu oparzeń, łuszczeniu się i pękaniu naskórka, trądziku pospolitym, wysypce alergicznej i świądzie. Jest on pomocny także przy odleżynach i żylakowym owrzodzeniu kończyn. Profilaktycznie stosuje się go przeciw zaczerwienieniom skóry u niemowląt.
