Nawrot lekarski
Lithospermum officinale L.
Bylina występująca w stanie dzikim w całej Europie oraz na znacznej części Azji. W Polsce rozproszony jest na niżu, na skrajach lasów, słonecznych zboczach i usypiskach.
Dawniej stosowano liść nawrotu w postaci naparu tzw. „czeską herbatę”, a także nasiona wyglądem przypominające małe kamyki.
Substancje czynne zawarte w nawrocie lekarskim wykazują działanie antykoncepcyjne polegające na zahamowaniu cyklów płciowych. Po przerwaniu podawania nie obserwowano szkodliwego wpływu nawrotu na rozrodczość, przebieg ciąży i porodu. Nawrot stosowany może być także w leczeniu nadczynności tarczycy i niektórych postaci nadciśnienia tętniczego oraz przeciwcukrzycowo. Substancje czynne zawarte w nawrocie unieczynniają niektóre hormony, m.in. hormony kory nadnerczy, a przede wszystkim adrenalinę. Nawrot okazuje się bardzo skutecznym lekiem na okres menopauzy, hamuje objawy starzenia się. Pozwala unikać depresji i stanów lękowych. Badania nie wykazały toksycznego wpływu wyciągów nawrotu na serce, nerki, wątrobę, układ nerwowy.
