Ogórecznik lekarski
Borago officinalis L.
Inne nazwy: ogórkowe ziele, borak, wołowy język, miodnik wielki
Roślina jednoroczna pochodząca z regionu śródziemnomorskiego i Azji Mniejszej, uprawiana w Europie i Ameryce Północnej.
Dobrze znany był już starożytnym Grekom i Rzymianom, którzy podawali go swoim wojownikom w winie dla dodania im odwagi i męstwa w boju oraz biesiadnikom dla pozbycia się smutku i melancholii. Do Anglii dotarł wraz z legionami, a do innych krajów Europy podczas wypraw krzyżowych.
W Polsce stosowano ziele ogórecznika jako lek „czyszczący krew”. Podawano go w winie „dla posilenia serc i dodania dobrych myśli”, jak również na schorzenia żołądka, przy gorączce i na suchoty. Robiono z niego wódki, syropy, wina, soki, „konfekty” i spożywano jako sałatę. Gotowany z kurą w rosole uważany był za lek na żółtaczkę. Korzeń warzony w wodzie miał odpędzać mdłości, zgagę i suchość w gardle.
Obecnie ziele ogórecznika stosuje się do picia przy złej przemianie materii, w nerwicach i do płukania w stanach zapalnych błon śluzowych. Na czyraki, wypryski, oparzenia I stopnia stosuje się okłady i obmywania odwarem z ogórecznika.
Ogórecznik dodaje się do wszystkich wiosennych sałatek witaminowych – nadaje im smak ogórka. Liście dodawane są także do zup, sosów, majonezów, pieczonej dyni, kabaczków, cukini i innych duszonych jarzyn, zapiekanek oraz dań mięsnych i rybnych. Można je również przyrządzać jak szpinak lub zapiekać w cieście.
Ogórecznik wchodzi w skład ziołowych mieszanek kąpielowych o działaniu regenerującym skórę oraz maści kosmetycznych. Zmiażdżone ziele lub sok z niego sporządza się maseczki uelastyczniające skórę.
Ogórecznik jest cenną rośliną miododajną nektarującą nawet podczas niskich temperatur. W weterynarii napar z ziela jest stosowane jako lek przeciwzapalny, przeciwgorączkowy i napotny.
Dawniej z liści otrzymywano barwnik niebieski do farbowania tkanin.
W niektórych krajach ogórecznik sadzony jest jako roślina ozdobna.
