Piwonia lekarska
Paeonia officinalis L.
Roślina trująca!
W naturalnych stanowiskach piwonia lekarska występuje w południowej Europie, Azji Mniejszej i Armenii. Uprawiana jest od dawna jako roślina ozdobna. Jej właściwości lecznicze zostały opisane już przez Hipokratesa i Galena. Według Teofrasta nazwa rośliny pochodzi od imienia mitycznego boga Paeona, który podobno wyleczył nią Plutona. W starożytności piwonia była uważana za roślinę boską, która mogła oddalić złe duchy i uchronić przed nocnymi koszmarami.
Nasion piwonii używano dawniej jako przyprawy. Nalewka ze sproszkowanego korzenia była zalecana przy dolegliwościach wątroby. Uważano, że przynosi ulgę w skurczach i konwulsjach, podawano ją także kobietom w połogu. Korzeń piwonii był stosowany jako lek rozkurczowy w nerwicy żołądka, dnie, astmie i chorobach neurologicznych.
Surowcem zielarskim jest korzeń, kwiat i nasienie piwonii. Zawarte w nich związki wykazują działanie przeciwskurczowe, przeciwzapalne, uspokajające, przeciwbólowe, przeciwbakteryjne, zwiększają wydzielanie soków trawiennych, zwężają naczynia krwionośne, zmniejszają napięcie mięśni, przyspieszają krzepnięcie krwi i obniżają ciśnienie. Napary, odwary i nalewki z kwiatów i z nasion stosuje się w chorobach przewodu pokarmowego oraz górnych dróg oddechowych. Kwiaty zaś w chorobach skóry, artretyzmie, reumatyzmie oraz w dolegliwościach dróg oddechowych, dolegliwościach nerwowych, serca i nieżytach żołądka. Korzenie piwonii stosuje się w kurczach różnego pochodzenia, reumatyzmie, dolegliwościach przewodu pokarmowego oraz serca. Ponadto w neurastenii, migrenie, schorzeniach alergicznych. Korzeń piwonii bywa stosowany w krwawieniach z nosa, w zapaleniach skóry, egzemach i hemoroidach.
