Kminek zwyczajny
Carum carvi L.
Inne nazwy: kminek pospolity, kmin polski, kminek polny, karolek pospolity, kinin, karulek pospolity, karba.
|
Czy wiesz, że... Nasiona kminku zwyczajnego są doskonałym środkiem odświeżającym oddech. |
Kminek jest jednym z najpopularnieszych przedstawicieli gatunku Selerowatych. Jest rośliną dwuletnią, a jego dojrzałe, suszone owoce, wykorzystywane są głównie jako przyprawa. Znajduje również zastosowanie w aromatyzowaniu leków, wódek i likierów, a także w tradycyjnym lecznictwie.
Kminek wywodzi się z Eurazji, a w krajach północnej Europy jest znany jako przyprawa od najdawniejszych czasów. Na ziemiach Polskich wykorzystywano go w kuchni już za pierwszych Piastów, dodając go do barszczu, mięs i pieczywa. Kminek zwyczajny był też powszechnie stosowany przy dolegliwościach żołądkowych, kolce, wzdęciach, wspomagająco na wątrobę i jako środek moczopędny. Uważano go za dobry środek przy biegunce i czerwonce oraz upławach. Na choroby oczu używano maści z kminku zebranego wyłącznie nocą. Uważano również, że „będzie wolny od komarów ten, kto idąc spać zgryzie kminu, a rozgryzionym gębę i ręce nasmaruje”. Panowało przekonanie, że największą moc leczniczą posiada kminek zebrany 24 czerwca – w dniu św. Jana.
Surowcem zielarskim są owoce kminku zwyczajnego oraz otrzymywany z nich olejek lotny.
Owoce kminku zawierają: olejki eteryczne, flawonoidy, fenolokwasy, pochodne kumaryny, olej tłusty, białko, węglowodany.
⇒ Kminek wykazuje działanie bakteriostatyczne, przeciwgrzybicze i przeciwrobacze.
⇒ Owoce kminku działają przeciwskurczowo w obrębie układu pokarmowego, przeciwdziałają wzdęciom oraz ułatwiają trawienie i przyswajanie pokarmów.
⇒ W lecznictwie nasion kminku używa się jako środka pobudzającego wydzielanie soków trawiennych, przy jednoczesnym hamowaniu nadmiernego wzrostu bakterii w przewodzie pokarmowym.
⇒ Owoce kminku znajdują powszechnie zastosowanie w leczeniu dolegliwości przewodu pokarmowego, szczególnie kolek, u dzieci powyżej 6 miesiąca życia.
⇒ Największe znaczenie ma jednak kminek w kuchni, jako przyprawa do pieczywa, serów i wędlin, a także do kwaszenia kapusty oraz przyrządzania różnego rodzaju sałatek. Zmielone nasiona kminku wchodzą w skład pieprzu ziołowego i przyprawy curry. Jako przyprawy używa się niekiedy również liści kminku o silnym, korzennym zapachu.
UWAGA: Olejku kminkowego nie należy stosować u niemowląt poniżej 6 miesiąca życia. Powyżej tego wieku, u dzieci należy stosować z zachowaniem dużej ostrożności i w ściśle kontrolowanych dawkach. Olejek kminkowy w stosowaniu doustnym może wykazywać silnie toksyczne działanie.
***
Powyższe informacje zostały zaczerpnięte z tradycyjnej literatury zielarskiej. Mają charakter wyłącznie informacyjny i nie służą do diagnozowania i leczenia chorób. Zioła potrafią wykazywać silne działanie na ludzki organizm, wchodzić w reakcje z żywnością, lekami oraz silnie alergizować. Przed rozpoczęciem kuracji ziołami należy skonsultować się ze specjalistą.
